मंदार अनंत पाटील
आई 18 जुले 2024 रोजी लंडनला आली होती. तिच्या या मुक्कातच गणेशोत्सवाची लगबग सुरू झाली. एका शनिवारी जाऊन गणपतीची मूर्तीही ठरवून आली होती. मुंबईतील दादरप्रमाणेच गणरायाची मूर्ती आपल्या घरी येणार याचाच जास्त आनंद होता. त्यात आई देखील सोबत असणार म्हणजे दुधात साखरच!. पल्लवीची धावपळ सुरू झाली. डेकोरेशनसाठी. आईने देखील हौसेने कापडाचे तोरण बनवायला घेतले. या दोघींचा उत्साह बघून यावर्षीचा गणेशोत्सव दणक्यात होणार याची खात्रीच पटली मला! मी देखील लगबगीने तयारीला लागलो.
आता वेध लागले ते श्रींच्या आगमनाचे. आई येथे आहे म्हणून दोन आठवड्यांची सुट्टीसुद्धा टाकली जेणेकरून सण व्यवस्थित साजरा करता येईल. आता जसजसा गणेशोत्सव जवळ येत होता, तसतसा आई आणि पल्लवीचा उत्साह ओसंडून वाहात होता. रोज भारतातील गणेशोत्सवाच्या नवनवीन बातम्या आणि गणरायाच्या आगमनाचे व्हिडीओ आणखीनच उत्साह वाढवत होते.
7 सप्टेबर 2024ला लाडक्या गणरायाचे वाजतगाजत आणि मंगलमय वातावरणात आगमन झाले. यथासांग प्रतिष्ठापनेचे सर्व विधी पार पडले. पल्लवीने रात्रभर जागून हरितालिकेची उपासना, पूजेची तयारी आणि सोबतच प्रसादाचे नियोजन करून ठेवले होते. तसेच युट्युबवरून फडके गुरुजींची पूजाही डाऊनलोड करून ठेवली होती. पूजेची सगळी तयारी आधीपासूनच होती. त्यामुळे कुठेही अडचण आली नाही.
विशेष योगायोग असा की, मलादेखील इंग्लंडमध्ये येऊन त्या दिवशी 18 वर्षं पूर्ण झाली होती. याचे औचित्य साधून मी आईला अगदी पहिले निवासस्थान दाखवायला घेऊन गेलो. तिच्या डोळ्यात पण कौतुकमिश्रित आनंद दिसत होता. परत येताना बाप्पाकरिता हार-फुले आणि गणपतीच्या दर्शनाला येणाऱ्या माझ्या सहकाऱ्यांना डिशमध्ये देण्यासाठी काही पदार्थ घेऊन आलो.
दुपारी नैवेद्याचे जेवणाचा आनंद घेईपर्यंत कामावरील सहकारी दर्शनाकरिता आले. पहिल्यांदाच इतके भारतीय लोक घरी आलेले बघून आईला बहुदा भारतात असल्याचा भास होत होता. दणक्यात आरती झाली आणि सर्वांना तीर्थप्रसाद देऊन निरोप घेतला.
पुढच्या दिवशी आईला लंडनमधील सार्वजनिक गणपती दाखवायला घेऊन गेलो. तिथे तर मुंबईसारखे ढोल-ताशे आणि मिरवणूक बघून आईचा विश्वास बसला की, भारताबाहेरही तितक्याच दणक्यात सगळे सणं साजरे होतात.
आई विशेष खूश होती, कारण त्यादिवशी तिची स्वाध्याय सखी डॉ.. देसाई तिच्या सुनेबरोबर गणपती दर्शनकरिता येणार होती. आई आणि पल्लवीने बरेच विचारमंथन करून जेवणाचा छान बेत आखला होता अन् तशी दाददेखील मिळाली, हे विशेष. स्वाध्याय सखी डॉ. देसाई यांनी घरी यायचे आमंत्रण दिले आणि निरोप घेतला.
आई आणि पल्लवी रोजच गणपतीकरिता कंठी आणि फुलांची तयारी करून ठेवत होत्या. पल्लवी न चुकता प्रसादाकरिता वेगवेगळे पदार्थ बनवित होती. माझी एकंदर चंगळच सुरू होती.
एक दिवस मग आईला आणखी एका सार्वजनिक गणपतीकरिता घेऊन गेलो. हे तेच महाराष्ट्र मंडळ होते, जिथे काही वर्षांपूर्वी माझा मामेभाऊ मनीष हा त्याच्या नाटक कंपनीबरोबर आला होता. तिथे दर्शन करून समाधानाने घरी परतलो.
बघता बघता गणपती विसर्जनाचा दिवस आला. संध्याकाळी उत्तरपूजा करून ‘पुढच्या वर्षी लवकर या’च्या घोषात गणरायाला निरोप दिला आणि रिकाम्या पाटासह परत आलो. आता माझी सुट्टीही संपत आली होती. आईला आसपासच्या परिसरात फिरवून आणत होतो. पल्लवीने तिला माझ्याकरिता लोकरीची टोपी बनविण्याची कल्पना सुचविली आणि मी लगेचच तिला जवळच्याच दुकानातून लोकर आणि सुया आणून दिल्या. आईने दुपारच्या वेळात बसून तीन – चार दिवसांत टोपी विणली देखील.
सुट्टी संपायच्या आधी स्वाध्याय सखी डॉ. देसाई यांच्या घरी एक भेट देऊन आलो. त्यानंतर गणपती उत्सवाची सांगता झाली.