दिप्ती चौधरी
दनूला बाहेर जाण्यात अजिबात रस नव्हता म्हणून दिदीने मला पट्टा घालून घरात फिरवायचा सराव सुरू केला. एका संध्याकाळी खालची गडबड कमी झाल्यावर थोडे उशिरा मला पट्टा घालून लिफ्टने खाली नेले. दरवाजासमोरील पायऱ्यांच्या बाजूला सुशोभित बाग होती. त्यात उंच झुडपांचे दाट जंगल होते… लपायला एकदम भारी जागा! मी त्या किर्र झुडपांच्या जंगलात शिरलो… माझा पट्टा आई आणि दिदी ओढत होत्या. त्यामुळे अजून एक फायदा झाला… पट्ट्याला ओढ असल्याने मी आधी डोक्याचा आणि नंतर पोटाचाही वेढा मस्तपैकी काढून टाकला… आणि त्या झुडपात अंतर्धान पावलो! आईने डॉ. इरफान अहमद यांची मदत घेऊन माझा पुन्हा ताबा घेतला.
मला फिरायला खाली नेण्याबद्दल चांगलीच अद्दल मी या दोघींना घडवली, त्यामुळे पुन्हा काही असा प्रयत्न करायची हिम्मत त्यांनी केली नाही. पण ऑपरेशननंतर तसा विशेष हट्टही आम्ही केला नाही. बाहेरच्या जगाचा फारसा चांगला अनुभव नसल्याने दनूला तर घराची सुरक्षा सोडून अजिबात धोका पत्करायचा नव्हता आणि तशी गरजही आम्हाला वाटली नाही; कारण आम्ही दोघे एकमकांशी खेळायचो, आमच्याबरोबर वेळ काढून आई आणि दिदी खेळायच्या. घरात धावायला जागा होतीच, पण आम्हाला उड्या मारायला विशेष आवडते. त्यामुळे जर धावायला जमीन कमी असेल तर, उभ्या भिंती लगत उड्या मारून वर-खाली करता येईल, अशी सोयही पुरते. सर्व कपाटांवर उडी मारून जाता येईल, अशा टेबल, खुर्च्या, फळ्या होत्या; त्यामुळे व्यवस्थित व्यायाम, खेळ होत असे. जाळीच्या खिडकीत बसून बाहेरची मोकळी हवा, ऊन खात आम्ही मस्त ताणून द्यायचो. रात्री खेळण्यासाठी घरभर आमची खेळणी पडलेलीच असायची.
मी नव्या घरात लवकर रुळलो. सगळीकडे नाक, गाल घासत माझा वास ठेवत ही जागा माझी आहे, हे नक्की करत होतो. पण दनू मात्र घाबरतच फिरायचा. आमच्या मिशांखालच्या ग्रंथी असा द्राव स्त्रवतात की, त्यांचा एक विशिष्ट वास असतो. जेव्हा आम्ही नाक घासतो, तेव्हा त्या वस्तूला तो वास येतो आणि ती आमची आहे, असे आम्हाला वाटते आणि आजूबाजूला हा आमचा वास असेल तर, आम्हाला निवांत आणि ताणविरहीत वाटते. तशा वासाचा स्प्रेही येतो, पण तो नसेल तर सोप्पा उपाय आहे. आईने धुतलेले सॉक्स घेतले आणि ते दनूच्या मिशांना चोळले. मग ते सॉक्स सर्व भिंती, कोपरे, कपाट, खुर्च्या टेबलाच्या पायांना चोळले. आता दनूलाही पटकन रुळायला झाले. नवीन ठिकाणी आपला वास आला तर, माऊलाही ती जागा परकी वाटत नाही. जेव्हा तुम्हाला नाक घासतो, तेव्हा लक्षात ठेवा तुमच्यावर आमची मालकी आहे, असे प्रतिपादन करत असतो. त्यामुळे पुढच्या वेळी, मी हे मांजर पाळले आहे असे खोटं बोलू नका… सत्य हे आहे की, आम्ही मालक आहोत आणि तुम्हाला आम्ही पाळले आहे!
तीन चार महिन्यांत आम्ही पूर्णपणे व्यवस्थित स्थिरस्थावर झालो. आमची सोनेरी मांदेली इथे मिळत नाही, पण चंदेरी मांदेली आम्हाला चालली! आता घरातच असल्याने आमचे catfood पण कमी चरबी असलेले,indoor, neutered कॅट्साठी असलेले सुरू केले. बाहेरचं गवत मिळत नाही म्हणून गहू पेरून त्याचे गवत आमच्यासाठी नेहमी लावलेले असते. त्यामुळे hairball होत नाही.
तीन-चार दिवसांसाठी बाहेर जायचे असल्यास माझ्याकडे अजिबात ठेवू नका, असे डॉ. इरफान यांनी सांगितले होते. नव्या ठिकाणी सरावायलाच माऊला तीन-चार दिवस लागतात; मग इतक्या छोट्या काळासाठी तिला ताण देऊ नका. माणसे नसली तरी, त्या आपल्या घरात मजेत राहतात! त्यामुळे घरच्यांच्या छोट्या दौऱ्यांच्या वेळी नमिता आणि कलाँजी यांच्याबरोबर आम्ही मस्त राहायचो. दिवसातून एक-दोनदा येऊन त्या लिटर साफ करून आम्हाला खाऊ देऊन जायच्या.
मधेच लागलेल्या लॉकडाऊनमध्ये तर आमची मज्जाच होती… कारण सगळेच सतत घरी. आमच्या परीने आम्ही पण कामाची जबाबदारी उचलली. गॅलरीत धुवून वाळत घातलेल्या वस्तूंचे रक्षण करायची महत्त्वाची जबाबदारी माझी होती! तसा दनूही बसायचा पण मटार, फरासबी अशा त्याच्या खेळण्याच्या वस्तू तो हळूच आत घेऊन जायचा!
अशा प्रकारे बंगलोरला आमची दोन वर्षं अगदी मजेत गेली. हे आमचे घर… हा ओळखीचा परिसर… ओळखीची माणसे… असे सगळे आमचे वाटत असतानाच कहानी में ट्विस्ट आला.. आम्हा सर्वांनाच एका नवीन वळणावर आणून उभे केले… आमच्या पप्पांची बदली अमेरिकेला झाली आणि सगळं चंबूगबाळं उचलून त्या अनोळखी जगात स्थलांतराची तयारी सुरू झाली…
क्रमशः
(पिदू या मांजराची आत्मकथा)
diptichaudhari12@gmail.com